Θεραπεία ουλίτιδας
Τι είναι η ουλίτιδα;
Η κοινή αιτία είναι η συσσώρευση οδοντικής μικροβιακής πλάκας (βακτηρίων) λόγω κακής στοματικής υγιεινής.
Η ουλίτιδα αν δεν αντιμετωπιστεί μπορεί μακροπρόσθεμα να εξελιχθεί σε περιοδοντίτιδα, η οποία είναι μια πολύ σοβαρή πάθηση κατά την οποία τα ούλα, οι περιοδοντικοί ιστοί και το οστό γύρω απο τα δόντια υποχωρούν λόγω της χρόνιας φλεγμονής, με αποτέλεσμα ο ασθενής να χάσει δόντια.
Η καθημερινή καλή στοματική υγιεινή, δηλαδή το σωστό βούρτσισμα τουλάχιστον 2 φορές την ημερα, η χρήση μεσοδόντιων μέσων καθαρισμού (βουρτσάκια, νήμα) καθώς και οι τακτικοί οδοντιατρικοί καθαρισμοί συμβάλλουν στην πρόληψη και θεραπεία της ουλίτιδας.
Αίτια και παράγοντες που συμβάλλουν στην εμφάνισή της
Όπως προαναφέρθηκε η κύρια αιτία της ουλίτιδας είναι κακή στοματική υγιεινή με αποτέλεσμα τον σχηματισμό οδοντικής μικροβιακής πλάκας (ΟΜΠ). Η ΟΜΠ σχηματίζεται λόγω της μεγάλης αύξησης των μικροβίων όπου υπάρχουν και φυσιολογικά στο στόμα (κακή στοματική υγιεινή) καθώς και την αλληλεπίδραση αυτων με προϊόντα των τροφών. Παίρνει την μορφή βιοϋμενίου (οργανωμένη αποικία μικροβίων) που προσκολάται στις οδοντικές επιφάνειες, δεν είναι ορατό και προκαλεί φλεγμονή στα ούλα. Η πλάκα ξανασχηματίζεται αρκετά γρήγορα για αυτό απαιτείται καθημερινή απομάκρυνσή της. Αν δεν γίνεται αυτό μπορεί επίσης να μετατραπεί σε μια πιο ενασβεστιωμένη με τον καιρό μορφή την τρυγία (πέτρα). Η τρυγία είναι ενα υπόλευκο στερεό ενασβεστιωμένο στρώμα στον αυχένα και ενδιάμεσα στα δόντια όπου καθιστά δυσκολότερη την απομάκρυνση της πλάκας καθως και ερεθίζει περισσότερο τα ούλα. Όσο περισσότερο παραμένουν αυτές οι δομές στα δόντια η ουλίτιδα εξελίσσεται και μπορεί να μεταπέσει σε περιοδοντίτιδα.
Υπάρχουν επίσης επιπλέον παράγοντες που μπορούν να συμβάλλουν στον σχηματισμό και εξέλιξη της ουλίτιδας, όπου κάποιους μπορούμε να τους αποφύγουμε.
Μερικοί απο αυτούς είναι:
- Κακή στοματική υγιεινή
- Καπνισμα
- Χρήση ναρκωτικών
- Ανοσοκαταστολή λόγω καποιας ασθένειας (πχ HIV/AIDS) ή λήψεις ισχυρών δόσεων ανοκατασταλτικών φαρμάκων (πχ στην θεραπεία του καρκίνου)
- Ξηροστομία λόγω κάποιας ασθένειας( πχ σύνδρομο Sjögren) ή καποιων φαρμάκευτικών αγωγών. Αυτο γιατί το σάλιο συμβάλλει σημαντικά στην ελλάτωση του μικροβιακού φορτιου.
- Συγκεκριμένες φαρμακευτικές αγωγές.
- Ορμονικές αλλαγές (εγκυμοσύνη, εμμηνορρυσιακός κύκλος, χρήση αντισυλληπτικών, εφηβεία)
- Ορθοδοντικό πρόβλημα και οδοντιατρικές εργασίες(εμφράξεις, θήκες, γέφυρες) χωρίς σωστα όρια με τα ούλα που καθιστούν πολύ δύσκολο τον καθαρισμό όλων των επιφανειών.
- Κακή διατροφή (πχ έλλειψη βιταμίνης C)
- Άλλες στοματολογικές λοιμώξεις
- Κληρονομικότητα
Συμπτώματα
- Είναι σταθερά και σφιχτά γύρω από το δόντι
- Το χρώμα τους είναι ανοιχτό ροζ
- Η όψη τους είναι σαν φλοιού πορτοκαλιού
- Δεν αιμορραγούν εύκολα
Επομένως ο,τι παρεκκλίνει από αυτά παραπέμπει σε σύμπτωμα ουλίτιδας.
Τα βασικά συμπτώματα της ουλίτιδας είναι:
- Πρησμένα ούλα (ειδικά στις μεσοδόντιες θηλές)
- Ερυθρότητα
- Λείες επιφάνειες
- Εύκολη αιμορραγία κατά το βούρτσισμα
- Υφίζηση (υποχώρηση) των ούλων
- Κακοσμία στόματος
Εάν λοιπόν έχετε κάτι από τα παραπάνω θα πρέπει να προγραμματίσετε άμεσα ραντεβού ώστε να εκτιμηθεί και να θεραπευτεί εγκαίρως η ουλίτιδα και να μην εξελιχθεί σε περιοδοντίτιδα.
Πως γίνεται η διάγνωση;
Αρχικά στην οπτική εξέταση παρατηρουμε αν υπαρχουν σημεία φλεγμονής στα ούλα (πρησμένα, ερυθρά, λεία, με τάση αιμορραγίας) καθώς και ενδείξεις ΟΜΠ και σχηματισμός τρυγίας (πέτρας).
Στην συνέχεια στην κλινική εξέταση ανιχνεύουμε με ειδικο εργαλείο τις σχισμές αναμεσα στα ούλα και τα δόντια όπου θα πρέπει να έχουν βαθος 1 εως 3 χιλιοστά, αν είναι απο 4 και πάνω σημαίνει οτι υπάρχει ασθένεια. Επίσης σε αυτή την εξέταση βλέπουμε και το ποσοστό των ουλικών επιφανειών που αιμορραγούν καθώς και σε πόσα σημεία υπάρχει πλάκα και τρυγία.
Αν κριθεί απαραίτητο προχαράμε και σε ακτινογραφικό έλεγχο για να δούμε και την κατάσταση του οστού.
Εκτιμούμε επίσης το ιατρικό ιστορικό.
Θεραπεία
Η θεραπεία ειναι εξατομικευμένη αναλογα την βαρύτητα και του ιστορικού καθε ασθενή όπου περιλαμβάνει:
Αποτρύγωση (οδοντιατρικός καθαρισμός)
Η διαδικασία γίνεται με πιεζοηλεκτρικές συσκευές (υπέρηχοι) όπου απομακρύνουμε την μαλακή και την ενασβεστιωμένη οδοντική μικροβιακή πλάκα(τρυγία, πέτρα) υπερουλικά και υποουλικά καθώς και μεγάλο μέρος των χρωστικών. Ακόμα και στους πιο υγιείς ασθενείς αυτή η διαδικασία είναι απαραίτητη τουλάχιστον μία φορά ετησίως.
Απομάκρυνση του βιοϋμενίου με αεροστίλβωση
Σε αυτή την διαδικασία χρησιμοποιείται συσκευή αεροστίλβωσης (perio-mate) όπου εκτοξεύει πολύ λεπτόκοκκη σκόνη μαζί με νερό διασπώντας τις μη ορατές οργανωμένες αποικίες μικροβίων(βιοϋμένιο) που είναι προσκολλημένες στις οδοντικές επιφάνειες πάνω και κάτω από τα ούλα και είναι εξαιρετικά βλαπτικές για την δημιουργία και εξέλιξη της ουλίτιδας αλλα και της τερηδόνας. Για βέλτιστη απομάκρυνση του βιοϋμενίου μπορούμε να επαλείψουμε τα δόντια με ειδικές χρωστικές όπου στέκονται στις περιοχές με μικρόβια και μας τα καθιστούν πλέον ορατά ώστε να τα απομακρύνουμε με αεροστίλβωση. Επίσης απομακρύνονται και οι περισσότερες χρωστικές. Για επιπλέον απομάκρυνση των χρωστικών κυρίως σε ασθενείς με έντονες και με συχνή επανεμφάνιση λόγω καπνίσματος, μεγάλης κατανάλωσης καφέ, τσαγιού κ.α. μπορεί να χρησιμοποιηθεί σκόνη με με μεγαλύτερους κόκκους (σόδα).
Διόρθωση κακότεχνων εργασιών που εμποδίζουν την σωστή στοματική υγιεινή
Κάποιες παλιές οδοντιατρικές εργασίες (εμφράξεις στεφάνες, γέφυρες) με κακά όρια μπορεί να καθιστούν αδύνατη την σωστή υγιεινή κάποιων επιφανειών. Αυτές οι εργασίες θα πρέπει να αντικατασταθούν. Επίσης σε συνωστισμένα δόντια μπόρουν να γινουν μικρές αλλαγές ή και σύσταση ορθοδοντικής θεραπείας.